Eğitime Başlamadan önce...

Sevgili köpek sahipleri,

Köpekler, tıpkı insanlar gibi zamanla şekillenen, duygusal ve sosyal canlılardır. Onların davranışları bir anda ortaya çıkmaz; yılların, alışkanlıkların, ihmalin ya da sevgi eksikliğinin birikimiyle oluşur. Bu yüzden orta yaşa gelmiş ve hiçbir temel eğitim almamış bir köpeğe sahipseniz karşınızdaki "eğitimsiz bir köpek" değil; yılların birikimiyle şekillenmiş bir bireydir.

Modern köpek eğitimi, bu noktada klasik “itaat temelli” yaklaşımların yetersizliğini çok net vurgular. Çünkü modern eğitim, köpeği bir komut makinesi olarak değil, bir sosyal birey olarak görür. Artık eğitim, “otur” komutunu öğretmek değil; yılların getirdiği iletişim kopukluğunu onarmak ve köpek ile insan arasındaki sosyal sözleşmeyi yeniden kurmaktır.

Modern Eğitimde "Temel" Ne Demek?

Geleneksel eğitimde “temel” eğitim, çoğunlukla otur, kalk, yat, gel gibi komutlardan ibarettir. Ancak modern eğitimde temel, köpeğin birey olarak anlaşılması, duygusal dünyasının keşfedilmesi ve sosyal etkileşim dilinin inşa edilmesidir.

Bu bağlamda “temel eğitim”, şu yetkinlikleri kapsar:

• Sakin kalmayı öğrenmek ve heyecanı yönetebilmek

• İnsanla uyumlu yürüyüş ve birlikte hareket etme becerisi

• Eve gelen misafirle veya ev halkıyla kurulan sağlıklı ilişkiler

• Yalnız kalma sürecinde huzursuzluk yaşamamak

• Kendi sınırlarını ve evin sınırlarını öğrenmek

• İlişkinin karşılıklı olarak keyifli bir hale gelmesi

Bir köpekle bunları çalışmak, itaat öğretmekten çok daha kıymetlidir. Bu yaştaki bir köpeğin en çok ihtiyaç duyduğu şey, bir lider değil; bir anlayış ortağı, bir yol arkadaşıdır.

---

"Eğitimsiz" Değil, Yönlendirilmemiş

Köpek sahipleri genellikle yaşça büyük köpekleri için “hiç eğitim almadı” diyerek bir suçluluk duygusu hisseder. Ancak bu durumun adı eğitimsizlik değil, yönlendirilmeme durumudur. Çünkü her köpek, doğduğu andan itibaren bir şeyler öğrenir; neyin ödül, neyin ceza olduğunu, nereye gidip nerede kalması gerektiğini, kimi takip edip kimden uzak durması gerektiğini…

Bu öğrenme süreci doğal yollarla işler. Ancak bu sürece insan tarafından sağlıklı, etik ve dengeli bir rehberlik yapılmazsa, köpek bu öğrenmeleri kendi başına yorumlar. Yani “hiç eğitim almadı” dediğimiz köpek, aslında yıllardır öğreniyor—sadece biz orada değildik.

Modern Eğitimin Görevi: Onarma ve Yeniden İnşa

Modern köpek eğitimi burada devreye girer: Amacı, yanlış öğrenilenleri düzeltmek değil, ilişkiyi yeniden kurmak ve birlikte yaşamın temellerini bu yaşta da olsa yeniden atmaktır.

Yani yaşı ne olursa olsun bir köpekle yapılacak temel eğitim, şu ilkeleri barındırır:

• Sosyal sözleşmenin yeniden kurulması: Roller, sınırlar ve birlikte yaşamın anlamı.

• Duygusal bağın kuvvetlendirilmesi: Güvenin yeniden inşa edilmesi.

• İnsan diline köpeğin değil, köpek diline insanın yaklaşması: İletişimin yeniden tanımlanması.

• Özgürlüğün sorumlulukla dengelenmesi: Köpeğin kendi tercihlerini yapabileceği ama bunun sosyal sorumluluğu da paylaşabileceği bir ortamın sağlanması.

---

Pişmanlıktan Değil, Şimdi Başlamak Zor Geliyor

Sevgili köpek sahipleri,

“Keşke zamanında eğitmiş olsaydım” cümlesi, kulağa tanıdık geliyor olabilir. Ancak modern eğitimin felsefesi, geçmişi değil; bugünü ve geleceği esas alır.

Bir köpeğin geçmişinde yapılmayanları düzeltmek mümkün olmayabilir, ama şu andan itibaren birlikte yeniden başlamak mümkün. Çünkü köpekler zamanın farkında değildir. Onlar için “şimdi” vardır. Eğer bugün sevgiyle, sabırla, anlayışla bir adım atarsanız; köpeğiniz de aynı adımı sizinle birlikte atar. Her yaşta, her koşulda.

Modern eğitim geç kalınmışlığı değil, birlikte yeniden başlamanın değerini bilir. Bu yüzden eğitime başlamak için "erken" değil, sadece "kararlı" olmanız gerekir.

Yol uzun olabilir, ama inanın—yanınızda sizi anlamaya hazır bir yol arkadaşınız varsa, her adım buna değer.

Mehmet Cihat Keleş / Nisan 2025