NE DİYORUZ? – 1. BÖLÜM: "OTUR"

Köpek eğitiminin en bilinen kelimesi belki de budur: Otur.

Birçok kişi için bu kelime, eğitimin ilk adımı, bir itaat göstergesi ya da ödülün alınması için yerine getirilmesi gereken basit bir davranıştır. Ama ya “otur” kelimesi sandığımızdan çok daha fazlasıysa? Ya bu kelime, köpekle aramızdaki ilk ortak dilse? Ya bir köpeğin, dünyaya “Ben buradayım, seninle konuşmak istiyorum” deme şekliyse?

“Otur” seslenmesi — yani bir iletişim başlangıcı, bir kendini ifade etme biçimi, hatta bir tür karşılıklı saygı işareti olarak kullanılması — Modern Köpek Eğitimi yaklaşımının ilk basamaklarından biridir.

Bu yaklaşımda kelimeler "komut" olarak değil, birer ortak dil öğesi olarak düşünülür. Modern Köpek Eğitimi, kelimeleri sadece "davranış üretmek için kullanılan tetikleyiciler" olarak görmez; onları ilişkisel bağ kuran, duygusal süreci başlatan, iletişimi yapılandıran semboller olarak değerlendirir.

“Otur” kelimesi böyle bir bağlamda öğretildiğinde, köpek için sadece fiziksel bir pozisyona geçmek değil, bir durum ifadesi haline gelir: “Ben buradayım, hazır ve istekliyim, seninle iletişim kurmak istiyorum.”

Klasik köpek eğitimi yöntemlerinde “otur” kelimesi, çoğu zaman bir komut olarak görülür. Ama Modern Köpek Eğitimi anlayışı bize şunu hatırlatır: Kelimeler sadece davranış üretmek için değil, ilişki kurmak içindir.

“Oturmak”, köpeğin bir eylemi gerçekleştirmesinden öte, onun bir duygusal durumunu ifade etmesi, bir istekte bulunması ve bize seslenmesidir.

Bu kelimeyi nasıl öğrettiğiniz ve hangi bağlamda kullandığınız, köpeğin dünyasında büyük farklar yaratır. Örneğin bazı eğitmenler, köpeğin önüne geçip “otur” diyerek bir emir beklentisi oluşturur. Bu, ilişkiyi üstten alta kurar. Oysa biz, bu kelimeyi bir iletişim teklifi olarak görüyoruz. Köpeğe diyoruz ki:

“Benden bir şey mi istiyorsun? O zaman otur ve ne istediğini göster.”

Köpekler sızlanarak, eşyayı getirerek, havlayarak ya da sinirli bir şekilde atılarak taleplerini belirtir. Modern yaklaşımda ise köpeğe şunu öğretiriz: Kendini ifade etmek için bunlara gerek yok. Oturarak da dikkat çekebilirsin. Hatta bu, hem senin hem de benim için daha huzurlu bir başlangıç olur.

Bu noktada “oturmak” artık bir ödül için zorunlu görev değil, bir diyalog başlatıcı olur. Köpek, kendi içinden gelen bir kararla oturur. Çünkü bilir ki, bu davranış:

• Göz temasıyla sonuçlanır,

• Sahibinin kendisini fark etmesini sağlar,

• Bir sonraki adımı beraber belirleme imkanı verir.

• 
  

Modern Köpek Eğitimi’nin “Otur” yorumu:

• Oturmak, köpeğin sizi çağırma biçimidir.

• Oturmak, ilişkisel güvenin sembolüdür.

• Oturmak, çatışmasız bir iletişime alan açar.

• Oturmak, köpeğin “ben hazırım” demesidir.

  
  

Burada önemli olan, köpeğe bu davranışı öğretirken mama gibi maddesel ödüllerden önce duygusal karşılıklar sunmak: Ses tonu, göz teması, yumuşak bir dokunuş. Çünkü bu kelimenin amacı, sadece bedenin yere temasını değil, bir kalbin size dokunuşunu ifade etmektir.

"Otur" kelimesi, sizin ağzınızdan çıktığı anda bir davranışı değil, bir davetkârlığı temsil etmeli. “Ben buradayım. Sana bakıyorum. Hazırım.”

Ve köpek oturup size baktığında, onun söylediği ilk kelimeyi duyarsınız. Mehmet Cihat Keleş / Mayıs 2025